Posts

Posts uit 2021 tonen

Planten kleuren de Kerst

Afbeelding
 

Kerstplanten (1)

Afbeelding
 

Een bundeltje van inktzwammetjes

Afbeelding

Inkt van de inktzwam

Afbeelding
 

Paddenstoel die tot de verbeelding spreekt

Afbeelding
 

Herfst

Afbeelding
 

Oogst van de MoestuinMaatjes

Afbeelding
Het druppelt en het regent; heerlijk voor de tuin. De twee planten van de Moestuinmaatjes die het overleefd hebben deze zomer, zijn veelbelovend. De pompoenplant vertoont tal van bloemen en één klein vruchtje. En de courgette heeft een vrucht:   De oogst tot nu toe is één peultje geweest:   Ligt het aan mij of zijn die MoestuinMaatjes gewoon niet stadsbestendig?

Hoe is het nu met de MoestuinMaatjes?

Afbeelding
De actie MoestuinMaatjes is bedoeld voor kinderen. Het brengt ze in contact met het opkweken van groente en plantjes, maar ook ik probeer de planten te kweken. De plantjes hebben weliswaar mijn vakantie overleefd, door de goed zorgen van de ‘plantenoppas’. Toch moesten ze naar buiten in grotere potten om verder te groeien. Maar daarna wilden ze niet meer, als ze niet opgegeten werden door slakken. Alleen de pompoen-plant groeit wel. Het probleem werd ook dat de labeltjes waar de naam opstonden, niet meer leesbaar waren. Dus wat is wat? Jammer, maar helaas: dat AH-moestuinieren is (opnieuw) een flop.

Enktuin open

Afbeelding
Ik voel me als een veulentje dat voor het eerst in de lente de wei op mag: YEAH! Een tjiftjaf roept me toe: de Enktuin mag na maandenlange lockdown weer open. Terwijl de laatste tulpen staan te verwelken, bloeien de blauwe irissen in het gras. Het fluitenkruid overwoekert her en der de looppaden. Onder de bomen ligt een wit tapijt van bloeiend daslook: De tuintjes zijn alweer aangelegd: Laat het voorjaar maar komen.

Moestuinmaatjes (vervolg)

Afbeelding
Het einde van de lockdown is in zicht; het vaccineren vordert gestaag en versoepelingen komen eraan. Wellicht kunnen bezoekers volgende week naar de Enktuin komen. We verlangen er allemaal naar. Intussen groeien mijn moestuinplantjes als kool.   Zoals de Courgette en Phacelia ‘Honingbijen zijn dol op phacelia. Diep in de bloem zit heel veel nectar. En bijen snoepen daar graag van. Grote kans dat ze ook even langs jouw courgettebloemen vliegen en die bestuiven.’ Binnenkort moet ik ze verpotten naar grotere potten. Waar laat ik ze dan binnenshuis? De mei-nachten zijn dit jaar nog steeds erg frisjes. Een plekje bij de verwarming is nog het beste voor de tere plantjes.

MoestuinMaatjes

Afbeelding
Er komen al sprietjes van de spinazie boven de grond! Het is verrassend om te ontdekken dat je als volwassene ook enthousiast kan raken van zo’n actie van Albert Hein. De actie MoestuinMaatjes is bedoeld voor kinderen. Het brengt ze in contact met het opkweken van groente en plantjes, maar ook (groot)ouders kunnen er plezier aan beleven. Er ligt ook een educatieve gedachte achter. Aan de hand van de MoestuinMaatjes wordt uitgelegd dat bloemen, planten en insecten elkaar nodig hebben. Daarom werden de zaadjes in twee potjes gegeven. Zoals Spinazie en Koriander: ‘Weekschildkevers zijn vaak in groten getale te vinden op koriander. Ze eten het liefst de hele dag luis. Daarom is koriander, als het bloeit, de perfecte gezelschapsplant voor bijvoorbeeld spinazie.’

Ah, ik moestuinier

Afbeelding
Eigen groente kweken, wie wil dat niet? Heerlijk onbespoten, supervers en vooral goedkoop. Het enige wat je nodig hebt, is een plekje (een balkon is al prima), zaad of voorgekweekte plantjes, geduld en aandacht. Zo heeft de grote kruidenier, die altijd op kleintjes let, een leuke actie voor de klanten: mini moestuintjes. Dit jaar met z’n tweetjes: Moestuinmaatjes. S chattige potjes met cocosblokjes en papiertjes met zaadjes. De vorige acties met moestuinieren ging bij mij niet van een leien dakje. Sommige plantjes ontkiemden niet, anderen bleven van die sprieterige stengels met wat blaadjes eraan en wat nog een beetje overleefden, werden opgegeten door rupsen. Maar met positieve verwachtingen ben ik weer begonnen met de Moestuinmaatjes.  Zolang de plantjes nog niet groeien, zit er voor mij niets anders op om mijn groente uit de winkel te halen, onder andere bij dezelfde grootgrutter.

Vreemde vogels op de tuin (3) Ooievaars

Afbeelding
De laatste jaren zijn er verschillende soorten ‘vreemde vogels’ op de tuin geweest. Met ‘vreemde vogels’ bedoel ik vogels die van nature niet voorkomen in Nederland, maar door de globalisering wel hier zijn ingeburgerd. De vorige keren heb ik de nijlgans en halsbandparkiet besproken. Klepperende ooievaar Er is echter een ‘vreemde vogel’ waar we met smart opwachten: de ooievaar. Eigenlijk is de ooievaar een inheemse vogel, maar door intensieve landbouw waren er bijna geen ooievaars meer in ons land. De laatste decennia is het gelukkig was verbeterd. Een ooievaarspaar broedt elk jaar bij de kinderboerderij De Kooi en regelmatig zitten er ooievaars op lantaarnpalen in de buurt. Voor een verliefd ooievaarspaartje is enkele jaren geleden een voorgebouwd nest neergezet. Het is een kwestie van tijd voordat ook op de tuin jonge ooievaars zullen opgroeien.

Vreemde vogels op de tuin (2)

Afbeelding
De laatste jaren zijn er verschillende soorten ‘vreemde vogels’ op de tuin geweest. Met ‘vreemde vogels’ bedoel ik vogels die van nature niet voorkomen in Nederland, maar door de globalisering wel hier zijn ingeburgerd. Vorige keer besprak ik de nijlgans. Luidruchtige halsbandparkieten Net als nijlganzen zijn de andere nieuwkomers luidruchtig: halsbandparkieten. Zij vliegen krijsend van de ene boom naar de andere. Vaak in grote getale. Ze knabbelen de halfrijpe appels en ander fruit van de fruitbomen af en dat ligt dan later te rotten op de grond. Waar de soort oorspronkelijk vandaan komt, oerwoud, is hun gedrag juist positief. Zo verspreiden zij de zaden en de schade aan bladeren en knoppen, die zij veroorzaken, is goed voor de lichtdoorlating op de bodem. Door grootschalige ontbossing wordt de soort helaas wel bedreigd. Net als de nijlganzen zijn het zeer zorgzame ouders; monogaam en mama-parkiet zorgt goed voor de kleintjes. Wellicht zijn ze daardoor zo succesvol geworden. Vol

Vreemde vogels op de tuin (1)

Afbeelding
De laatste jaren zijn er verschillende soorten ‘vreemde vogels’ op de tuin geweest. Met ‘vreemde vogels’ bedoel ik vogels die van nature niet voorkomen in Nederland, maar door de globalisering wel hier zijn ingeburgerd. Schattige nijlgansjes Zo zijn er de nijlganzen, die een opmars hebben gemaakt in de stad. De nijlgans is van oorsprong een Afrikaanse vogelsoort. Hij werd als siervogel in Nederland gehouden en een aantal is ontsnapt. In 1967 werd het eerste vrije broedgeval geregistreerd in de buurt van Scheveningen. Langzaam maar zeker nam het aantal toe. Tegenwoordig zijn het normale soorten in parken en stadswijken. Het succes van deze vogels is dat zij op tal van plaatsen broeden; in knotwilgen, op daken en zelfs in oude roofvogelnesten. De schattige kuikentjes zijn er al heel vroeg in het jaar, al in januari. Het zijn goede ouders en zijn agressief bij dreiging van de kleintjes. Uit onderzoek is gebleken dat zij geen bedreiging vormen voor de inheemse eenden en ganzen. Ze

De Draak van Vreewijk

Afbeelding
In een oud schetsboek vond ik een schets van de sculptuur van de draak. Ooit was de draak een idee van een vrijwilliger samen met Gerrit (voormalig tuinman). Van stenen en stoeptegels werd een draak gebouwd. De natuur doet de rest; het is in de loop der tijd begroeid met planten die het fijn vinden om in de spleten van de stenen te groeien, zoals Muurleeuwenbek. Half maart gaat de tuin voor een beperkt aantal vrijwilligers open. Voorlopig zijn bezoekers helaas nog niet toegestaan.  

Corona-moe

Afbeelding
Na een winterse week met sneeuw en ijs, is het weer omgeslagen in volop lente met aangename temperaturen. Nog steeds is er een lockdown voor de Enktuin. Maar we snakken naar vrijheid en staan te trappelen om de tuin te betreden. Om moedeloos van te worden. Soms moet je jezelf kietelen, want de ander doet het niet. Daarom heb ik van de week een bos tulpen gekocht. Laat dat nu net een mooi stilleven vormen om te schilderen:

Permacultuur (5) Zeven verschillende plantlagen

Afbeelding
Een belangrijk verschil van permacultuur met monocultuur is dat in permacultuur zoveel mogelijk lagen bij elkaar laten groeien. De begroeiing wordt opgedeeld in zeven lagen: 1) Hoge bomen           Walnoten, tamme kastanje, fruitbomen 2) Lage bomen           Laagstam fruitbomen, hazelnoten 3) Klimplanten            Druiven, kiwi`s, passievrucht, hop 4) Struiken                  Rode en zwarte bessen, frambozen 5) Kruidlaag                Groente, kruiden en bloemen 6) Bodemkruipers       Komkommers, courgettes, aardbeien 7) Knolgewassen        Aardappelen, wortels, uien, knoflook   Aanleg van de struiklaag met onder andere frambozen: Deze verschillende plantlagen verhogen de totale diversiteit van het systeem. Per vierkante meter wordt er meer zon opgevangen en levert een grotere opbrengst.    

Permacultuur (4) Toepassing kindertuinen

Afbeelding
Tuinman Gerrit Roukens is enkele jaren geleden begonnen met het toepassen van de permacultuur ideeën bij een deel van de kindertuinen. Hierbij staat het denken in een rondgaand systeem centraal. Zo worden kinderen op een leuke, leerzame manier in contact gebracht met de gedachte van duurzaamheid. Het systeem van deze kindertuinen is gebaseerd op zelfonderhoud. Dit zorgt voor veel stabiliteit. Hoe beter de goede organismen op de goede plaats, hoe meer opbrengst en minder werk.   Kijk ook: info@permacultuurnederland.org

Permacultuur (3)

Afbeelding
De 7 regels voor ecologisch tuinieren E cologisch tuinieren is voor iedereen met een tuin mogelijk. Als je rekening houdt met de volgende regels dan ben je al goed op weg:   1. Draag zoveel mogelijk bij tot het herstel of het behoud van landschap en milieu Kies zoveel mogelijk bomen, struiken en planten met eetbare vruchten, zaden of bessen. Neem planten met bloemen die nectar en/of stuifmeel produceren. Doornige en stekelige struiken geven bescherming voor vogels. Maak rommelplekjes met stenen of met snoeihout. 2. Kies planten in functie van bodem en (micro)klimaat Let op de eigenschappen van de bodem; de grondsoort, vochtigheid, zuurtegraad, voedselrijkdom. Hou rekening met het klimaat; temperatuur (zonplaats), wind, schaduw, vochtigheid. 3. Zorg voor een gelaagde begroeiing; zo verhoog je de duurzaamheid en de ecologische waarde Denk aan de boomlaag, struiklaag, kruidlaag en strooisellaag. 4. Hou rekening met de ecodynamiek van de planten Sommige planten concurreren me

Permacultuur (deel 2) ‘De Kleine Aarde’

Afbeelding
De principes van permacultuur zijn niet nieuw. Al in de jaren 70 kan ik mij een schoolreisje herinneren naar de Kleine Aarde in Boxtel. Hier begon men in 1973 te experimenteren met biologische landbouw, duurzaam bouwen en alternatieve energie, om het milieubewustzijn te bevorderen. Voor milieuvriendelijke voedsel moet er driftig worden gespit en gewied in de biologische moestuin. Opvallend was een soort iglo-achtige woning, dat verwarmt werd met biogas. Tegenwoordig is dat niet bijzonder, maar destijds was het revolutioneel. Die principes werden toen wel erg geitenwollensokken gevonden. Nu in een nieuwe ‘zak’ gehesen is het wel erg hip om te tuinieren volgens de principes van de permacultuur. Ook geven zij een seizoenstijdschrift "De Kleine Aarde" uit. Lezers kunnen direct aan de slag met de nieuwste doe-het-zelf-tips en energiebesparende oplossingen. Hieronder een recept voor Yoghurtbrood: 500 g volkorenmeel 20 g gist 3 dl yoghurt iets lauw water 2 theelepels zout

Permacultuur

Afbeelding
Nu het zeker tot in februari de Enktuin dicht zal zijn, is het wellicht tijd om de theoretische achtergronden van Permacultuur uit te lichten. Zo’n tien jaar geleden is de toenmalige tuinman, Gerrit Roukens, begonnen met het aanleggen van een deel van de tuin met de principes van Permacultuur. Wat is Permacultuur? Permacultuur is een samengesteld begrip van de Engelse woorden Permanent en Agriculture en later verbreed tot (Permanent) Culture . Daarbij staat duurzaamheid van de natuur centraal. Permacultuur gaat uit van drie principes: Zorg voor de aarde Letterlijk de aarde als grond, maar ook de aarde in haar geheel. Zorg voor de mens Permacultuur als een ontwerpsysteem voor productiviteit en geeft toegang voor mensen tot hetgeen nodig is voor hun voortbestaan. Eerlijke aandelen Het principe van  fair shares  en betekent dat ieders verbruiksaandeel van de grondstoffen en hulpbronnen op onze planeet, eerlijk verdeeld wordt.

3 Goede voornemens

Afbeelding
Zeker tot 20 januari zal de Enktuin gesloten zijn. Maar deze lockdown geeft ons tijd om te filosoferen over het nieuwe jaar 2021. Daarbij kwamen bij mij 3 goede voornemens naar boven drijven: 1. De vogels in eigen tuin verzorgen , met o.a: ophangen van pinda’s en vogelvoer tafelkleedje buiten uitkloppen; de kruimels vinden mussen zo lekker vooral: genieten van al die vogels 2. Wat minder vlees eten tegenwoordig genoeg alternatieven, vleesvervangers ipv plakje worst, stukje tomaat of fruit 3. Alvast nadenken over het komend voorjaar wanneer kan ik al voorzaaien en welke groente en kruiden kruidenpotjes in de keuken binnenshuis zaaien van sterrekers